اپیدمیولو‍‍ژی سرطان های دستگاه گوارش در سالمندان استان آذربایجان شرقی در سال ۱۳۸۵

اهداف: کانسرهای دستگاه گوارش در سالمندان جزء شایعترین کانسر ها در سراسر جهان است. با توجه به شیوع بالای کانسرهای دستگاه گوارش در این گروه سنی ، در این مطالعه بر آن شدیم تا میزان بروز کانسرهای دستگاه گوارش را در افراد سالمند (65 سال و بالاتر) به دست آورده و برای بررسی تاثیر افزایش سن در بروز این کانسرها، میزان بروز این گروه سنی را با گروه سنی افراد میانسال (45 تا 64 سال) و گروه سنی جوان ( 15 تا 45 سال) مقایسه کنیم. مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی تمامی موارد جدید مبتلا به کانسرهای دستگاه گوارش در استان آذربایجان شرقی- ایران در طول مدت یکسال از تمامی مراکز آموزشی و درمانی، بیمارستانها، مراکز پاتولوژی، مراکز شیمی درمانی، مرکز رادیوتراپی ، مراکز آندوسکوپی، بیماران کانسری مصرف کننده اپیویید و لیست متوفیان گورستان رسمی تبریز ثبت گردید. یافته ها: در طول مدت یکسال از 1533 بیمار مبتلا به کانسر دستگاه گوارش، 824 بیمار (%8/53)در گروه سنی بالای 65 سال، 522 بیمار (%1/34) در گروه سنی میانسال و 125 بیمار (%2/8) در گروه سنی جوان ثبت گردید.%4 از بیماران نیز سن نامشخص داشتند. در گروه سنی سالمندان، %2/67 از بیماران جنس مذکر و %8/32 از جنس مونث بودند. میانگین سنی در زمان تشخیص برای مردان  64/5±74/73 سال و برای زنان 88/5±39/73 سال بود. بر اساس میزان بروز سنی استاندارد شده (asr)، کانسر معده با بروز 222/30 در میان مردان سالمند و کانسر مری با بروز 13/83 در میان زنان سالمند شایع ترین کانسر دستگاه گوارش بود. میزان بروز کانسر معده در مردان سالمند تقریباٌ 3 برابر بیشتر از میزان بروز آن در زنان سالمند (81/80=asr) به دست آمد. کانسر کولورکتال با میزان بروز 02/63 و 51/43 به ترتیب در مردان و زنان سالمند، در رتبه سوم قرار گرفت. کانسر روده کوچک (بدون درنظر گرفتن کانسر آنال) کمترین asr را در مردان و زنان سالمند (به ترتیب 42/3 و 59/3 ) به خود اختصاص می داد. نتیجه گیری: در کشور ما، به دلیل ارتقا سطح سلامت و نیز افزایش مراقبت های دوران سالمندی نسبت به سابق، میزان امید به زندگی و کیفیت زندگی در سالمندان در حال افزایش است. همچنین با توجه به بروز بالای کانسردر جمعیت سالمند و نیز میزان بالای جمعیت جوان که در چندین سال آینده به سمت جمعیت سالمندی سوق پیدا خواهند کرد، در آینده بسیار نزدیک، کانسر به عنوان یکی از بزرگترین مشکلات بهداشتی و تهدیدکننده سلامت خواهد بود. بنابراین پیشگیری از سرطان با استفاده از روش های غربالگری و شناسایی بیماران در مراحل ابتدایی بیماری به خصوص در جمعیت سالمند شایسته توجه فوری و انجام اقدامات ضروری است.